Brainstormen • 10 geboden en 10 tips voor succesvolle sessies
Hoe organiseer en leid je een goede brainstormsessie? Door het naleven van onze 10 geboden gaat dat bijna als vanzelf lukken en wordt de sessie een succes. We bieden helaas geen garanties, maar staan wel gek te kijken als dat anders uit zou vallen.
Daarna volgen nog 10 extra tips. We zoomen in en leggen het je aan de hand van de 10 geboden voor een succesvolle brainstormsessie allemaal uit.
Dit blogartikel ondersteunt diverse blogartikelen en dan met name: Onderwerpen bedenken voor jouw content (blogs, video’s, etc.) • 25 inspiratiebronnen • 1/4’. Daarin delen we specifieke tips voor de zoektocht naar onderwerpen. Dit artikel is bedoeld voor de daarbij horende brainstormsessies, maar het is dus ook prima te gebruiken voor iedere andere brainstormsessie.
Wat gaan we doen?
In dit blogartikel delen we onze 10 geboden voor een goede brainstormsessie en sluiten we af met 10 tips. De tips zijn op zich niet zo heel bijzonder en liggen misschien wel voor de hand, maar het is wel bewezen dat ze werken. Daarom kom je ze ook regelmatig online en offline tegen. We voegen ze slechts toe voor de volledigheid.
Wij denken dat iedere brainstormsessie met deze tips en het naleven van ‘onze 10 geboden’ een succes moet worden. We bieden dus geen garanties, maar staan wel gek te kijken als dat niet zo is.
Eerst meer weten?
Lees dan:
- Wat is bloggen? … en waarom is het zo belangrijk voor meer business?
- Zakelijk bloggen • Wat kost het en wat levert het op?
- To blog or not to blog? • De laatste update voor jouw besluit
Of ga naar het overzicht van alle blogartikelen over zakelijk bloggen. Wil je dat wij je op de hoogte houden van nieuwe artikelen op het gebied van bloggen en gerelateerde onderwerpen? Meld je dan direct even aan voor de gratis e‑mailalert. Klik hier.
Inhoud
- Woord vooraf – Onze 10 geboden voor de brainstormsessie
- Gebod #1 – Voorkom afkeurende gedachten
- Gebod #2 – Voorkom negativiteit tijdens de brainstormsessie
- Gebod #3 – Laat alle verwachtingen los
- Gebod #4 – Sla niet door in de details
- Gebod #5 – Simpele ideeën zijn vaak goud waard
- Gebod #6 – Maak gebruik van tools
- Gebod #7 – Draai het allemaal eens om
- Gebod #8 – Ga werkelijk overal op zoek
- Gebod #9 – Word niet ongeduldig als je er alleen voor staat
- Gebod #10 – Voorkom voortijdig filteren
- 10 (extra) tips voor de brainstormsessie
- Aan de slag
Woord vooraf
Onze 10 geboden voor de brainstormsessie
Wie online wil scoren heeft ‘relevante content’ nodig. Deze content voldoet aan de behoeften van de doelgroep(en) en is tegelijk onderscheidend te noemen. Hiervoor heb je dan wel onderscheidende ideeën en/of onderwerpen nodig. Maar hoe kom je daaraan?
De een schudt ze aan de lopende band uit zijn mouw, de ander heeft meer tijd of zelfs een heel team nodig. Een team om eens lekker mee te brainstormen, maar hoe doe je dat?
Dat doe je aan de hand van onze 10 geboden voor succesvolle brainstormsessies.
De brainstorm begint nu (al)
Dit blogartikel is bedoeld als aanzet voor een succesvolle brainstormsessie, om de hersenen te prikkelen andere paden in te slaan… om de creativiteit maximaal aan te wakkeren.
Ga nu eens voor kwantiteit en niet voor kwaliteit!
Ja, dat lees je goed. Teken vanaf nu (nu dus!) alles aan wat in jou of jullie opkomt. Wacht dus niet tot de brainstormsessie zelf. Werk hierbij niet alleen met woorden, combinaties van woorden zijn ook goed en gebruik gerust symbolen en tekeningetjes (doodles).
Let the creative juices flow!
Gebod #1
Voorkom afkeurende gedachten
Laten we hiermee maar gelijk beginnen, want wie weet heb je hier nu direct al wat aan.
Voorkom afkeurende gedachten, want dit remt de creativiteit. Mensen hebben de neiging makkelijk te vervallen in wat ze dan liever noemen: ‘kritische’ gedachten, maar door deze negatieve gedachten zijn we geneigd om allerhande ideeën – en vooral die van onszelf – af te keuren.
Kritisch zijn tilt veel zaken naar een hoger niveau, maar is destructief tijdens brainstormen.
Vooral vrouwen schijnen nogal kritisch op zichzelf te zijn. Gemiddeld hebben we 40.000 gedachten op 1 dag. Daarvan is rond de 70% negatief.* Dat schiet dus niet echt op. Zeker niet als je ‘lekker creatief’ onderwerpen wilt bedenken. Je hebt ze al afgebrand voor ze tijd hadden te ontkiemen.
Probeer iedere keer als dat stemmetje zegt dat iets stom of niet goed (genoeg) is, dat stemmetje de mond te snoeren en eigenwijs toch op te schrijven wat in je opkomt… of bij anderen opkomt. Later ga je wel filteren, niet nu … niet tijdens het brainstormen.
* Bron: pdf van het boek Leef, van Gijs Jansen, maar is ook algemeen redelijk bekend.
Gebod #2
Voorkom negativiteit tijdens de brainstormsessie
De kracht van een brainstormsessie is dat ieder idee – hoe stom of briljant ook – iemand anders weer op een ander idee kan brengen. Elk idee is een katalysator voor creativiteit. Niets is gek of stom en daarvan moet iedere deelnemer goed doordrongen zijn. Zorg dan ook voor een ‘vrije’ sfeer met een fijne positieve vibe.
Spreek voor de brainstormsessie duidelijk met elkaar af, dat alles gezegd mag worden en niemand (m/v/x) afkeurende communicatie gebruikt. Dus niet met woorden, niet met blikken en ook niet met zijn lichaamshouding. Iedereen moet alles kunnen zeggen en vooral durven zeggen, zolang het de sfeer maar niet negatief beïnvloedt. Filteren komt later!
Breng deze ‘huishoudelijke afspraken’ wel zo charmant mogelijk, want voor je het weet zet je hiermee juist een negatieve toon.
Zet ze er gewoon uit
Spreek gelijk ook af dat als iemand (m/v/x) toch verkeerde signalen afgeeft, hij uitgesloten wordt van verdere deelname. Je zet deze persoon er gewoon uit en wacht daar zeker niet te lang mee. Doe dit wel zo tactvol mogelijk, want dit heeft ook invloed op de sfeer van de sessie.
Behandel die persoon wel met tact. hij doet het misschien niet eens bewust. Dit soort gedragingen zijn vaak geconditioneerd. Vaak komen mensen er al jaren mee weg. Zeker als de omgeving een persoon er nooit op aanspreekt.
Bovendien kan deze persoon zomaar een zeer waardevol persoon zijn voor de content zelf. Hij kan alleen niet zo goed gezamenlijk brainstormen. En bedenk dat juist de creatiefste mensen, soms wat onhandig in de omgang zijn. We can’t have it all.
Let op! Maak er een (uitzet)spelletje van
Om te zorgen dat iedereen tijdens de sessie (continu) bijdraagt aan een positieve vibe, kun je gele kaarten als bij voetbalwedstrijden uitdelen. Bij de 2e gele kaart (= de rode kaart) gaat de persoon er gewoon uit.
Pas op, want doe dit vooral niet belerend. Je bent geen strenge schoolmeester of -juf. Maak hier juist een spel waar je met elkaar om kunt lachen.
Zo maak je er een spel van
Omdat gele kaarten toch een soort van strafkaarten zijn, kun je het ook omdraaien. Je deelt de kaarten dan niet uit, maar neemt ze in. Hoe werkt dat?
Iedereen krijgt dan vooraf 2 groene kaarten, of nog beter: 2 cadeaubonnen in een groene enveloppe of 2 flessen wijn met een groen kaartje per fles. Ik noem maar wat. Het mag van alles zijn, áls de deelnemers er maar blij van worden.
In plaats van strafkaarten uitdelen, pak je punten af.
Dit gaat over in‘spelen’ op genetische trekjes als hebzucht en de angst iets te verliezen. Daarom ook 2 beloningen, niet 3. Er moet wel snel schaarste ontstaan.
Bij ieder negatief signaal, moet de deelnemer 1 groene kaart inleveren. Auw! Maar houd de humor er wel in. Geen kaarten meer over? Exit!
Een kaart krijgen of in moeten leveren, kan ook voor de persoon een ‘eerlijke’ wake-up-call zijn voor hoe hij zich vaker gedraagt en dat dat eigenlijk zeer onprettig is. En vergeet niet dat van ons gedrag verbeteren, diegene zelf nog nooit slechter is geworden.
Gebod #3
Laat alle verwachtingen los
Net als in het gewone leven, leiden verwachtingen vooral tot teleurstellingen. Tijdens de sessie kan dit zelfs tot blokkades leiden. De creativiteit zal er in ieder geval niet harder op stromen.
De kracht van een brainstorm zit erin dat iedereen vrijuit fantaseert. Geef vooraf aan dat iedereen verwachtingen over de uitkomst los moet laten.
Gebod #4
Sla niet door in de details
Het is vrij normaal dat als we een geniaal idee of onderwerp hebben gevonden, we het eindresultaat al voor ons zien en daarin blijven hangen.
Voor je het weet, heb je straks een goed concept voor slechts 1 onderwerp, terwijl je op zoek was naar onderwerpen… meervoud!
Schrijf zo’n geniaal idee en parkeer het. Probeer je los te maken van je enthousiasme voor dat onderwerp. Het gaat nu écht om zoveel mogelijk ideeën (of onderwerpen) verzamelen.
Als het op een later moment buiten de sessie nog steeds een goed idee is, dan pak je het op een geschikt moment weer op om uit te werken.
Gebod #5
Simpele ideeën zijn vaak goud waard
Wanneer wij schrijven: teken vanaf nu alles op wat in jullie opkomt, bedoelen we werkelijk alles. Bij brainstormen is ook niets stom of dom. Bij communicatie en branding zijn juist voor de hand liggende zaken enorm belangrijk.
Dat zijn de zaken die de boodschap van het merk vaak het beste overbrengen op de gehaaste doelgroep(en). Deze mensen moeten de content snel begrijpen. Literatuur en poëzie behoren in de regel niet tot zakelijke ‘relevante content’.
Voorkom creativiteit om de creativiteit.
Toch kunnen voor de hand liggende zaken, juist die zaken zijn waar helaas te vaak in de zoektocht naar iets unieks en creatiefs overheen wordt gekeken. Zo’n zoektocht werkt beperkend en gaat te vaak voorbij aan de essentie van het merk en zijn boodschap.
Heel veel geld is al verspild aan creativiteit om de creativiteit. Beter was dit geld geïnvesteerd in teken van de doelgroep(en) helpen zich te verbinden aan het merk… en te converteren tot klant.
Er is wel 1 maar, ook dit idee kan beperkend werken. Het komt er eigenlijk weer gewoon op neer dat je ‘alles’ op moet schrijven. Hoe simpel of hoe geniaal het ook lijkt.
Gebod #6
Maak gebruik van tools
SEO-tools
Recent hebben we in een reeks blogartikelen aandacht besteed aan het zoekwoorden-onderzoek in teken van de zoekmachine-optimalisatie (SEO). De resultaten van zo’n onderzoek vormen een zeer waardevolle bron aan onderwerpen. Vrijwel ieder interessant zoekwoord is een onderwerp.
In een van deze blogartikelen hebben we diverse SEO-tools voor dat onderzoek besproken. Deze tools helpen je snel aan allerhande ideeën en onderwerpen.
Ga naar ‘Maak gebruik van SEO-tools’ in ‘Zoekwoorden-onderzoek • Wat, waar, hoe… en wat bepaalt de beste keuze? • 1/2’.
Wij weten dat je woorden als zoekwoorden-onderzoek en zoekmachine-optimalisatie ook aan elkaar mag schrijven, maar doen dat ‘online’ om 2 weloverwogen redenen niet. Lees meer.
Generative AI
Generative AI als ChatGPT van OpenAI, Copilot van Microsoft en Gemini van Google zijn waardevolle aanvullingen op de meer traditionele brainstorm-methoden. Zeker voor mensen die alleen moeten brainstormen.
Door de juiste prompts (vragen, instructies, opdrachten) in te voeren, kan de AI een reeks suggesties produceren die inspiratie en nieuwe invalshoeken bieden. Dit kan variëren van creatieve concepten tot praktische oplossingen.
Het vragen om een specifiek aantal en de prompt een aantal keren herhalen, kan hierbij helpen. Later ga je toch filteren.
Mindmapping en wordclouds
Mindmapping is niet voor iedereen even makkelijk, toch is het een geweldige manier om aan ideeën te komen. Wordclouds zijn eenvoudiger en leiden ook tot goede resultaten.
Zowel mindmapping als wordclouds zijn slimme tools voor succesvolle brainstormsessies. Toch is het vaak de vraag: hoe je deze tools implementeert. Hierop zoomen we in in ons volgende blogartikel ‘Brainstormen • Hoe zet je mindmapping, wordclouds en AI slim in?’.
Wil je deze niet missen? Meld je dan direct even aan voor de gratis e‑mailalert. Klik hier.
Gebod #7
Draai het allemaal eens om
Om goede resultaten te behalen uit de sessie, moet je mensen uitdagen. Uitdagen doe je al door met 1 woord te komen en de rest woorden te laten noemen die bij hen opkomen, maar dat kan veel uitdagender.
Belangrijk hierbij is dat de neuzen niet dezelfde kant op staan, dit beperkt immers de creativiteit. Zorg dat iedereen (m/v/x) gelooft in zijn ideeën en deze vooral ook enige tijd mag (moet) verdedigen. Niets is goed of fout.
De slechte ideeën-methode
Laat iedereen eerst zijn allerslechtste of absurdste idee opgooien. Zo zorg je gezamenlijk voor humor en wanneer mensen lachen, ontstaat de juiste sfeer. Je vermindert blokkades en dus meer vrijheid; vrijheid die nodig is voor de creativiteit. Maar dat niet alleen.
Juist deze ideeën halen jullie weg van gebaande paden!
De afkraak-methode
Misschien krab je jezelf nu achter de oren en terecht, want zojuist vertelden we nog dat je niet kritisch mocht zijn. Maar goed, deze methode is wel interessant. Wat is het principe?
Je laat een idee eerst afkraken en vervolgens verbeteren.
De grote kunst hierbij is wel: het voorkomen van een negatieve sfeer. Betrek het afkraken dan ook bij voorkeur op jouw eigen idee(ën). Jij weet immers wat je te wachten staat.
Leg uit dat mensen alleen jouw idee af mogen kraken én laat ze dat doen met goede argumenten.
Vervolgens vraag je hoe het beter kan.
Hierbij moet dan de creativiteit gaan stromen. Jouw idee is dus de aanzet voor de brainstorm.
De overdrijf-methode
Hiervoor heb je wel een probleem nodig. Bedenk een probleem als die er niet al is.
Maak eerst gezamenlijk dat probleem groter of maak er zelfs een bedreiging van, als het dat al niet is. Vervolgens gaan jullie op zoek naar zo veel mogelijk oplossingen voor dit grote probleem.
Gebod #8
Ga werkelijk overal op zoek
Zoek dichtbij. Wat ligt er voor je voeten en ben jij (of zijn jullie) gewend om overheen te stappen? Dat wat niemand intern meer ziet.
Zoek naar vanzelfsprekende zaken. Denk om, denk out-of-the-box en kijk voorbij de horizon. Verander van omgeving, van uitgangspunt en van uitzicht.
Zoek écht overal! Om te beginnen met wat er nu voor je voeten ligt.
De willekeur-methode
Dit is een methode om op gang te komen. Neem een paar willekeurige woorden, bijvoorbeeld: appelflap, hond en korfbal. Kijk welke woorden vervolgens opkomen.
Haper je hier een beetje? Dan kan het helpen om van het laatste deel van een woord het 1e deel van een nieuw woord te maken. Ladekast – kastdeur – deurklink – klinkhamer – hamer…
Kijk daarna welke woorden je heel vrij kunt vertalen richting het doel van de brainstormsessie. Dit kan ook door ze bijvoorbeeld aan de probleemstellingen van de klant te koppelen.
In onderstaande video van TEDx vertelt Balder Onarheim op het einde ook over deze methode, maar dan met het doel om creatiever te worden. Hij gebruikt de optie ‘Willekeurige pagina’ in Wikipedia om aan willekeurige woorden te komen. Dit stukje start rond 15:50 minuten.
Gebod #9
Word niet ongeduldig als je er alleen voor staat
Iedereen weet dat brainstormen het beste werkt met meerdere personen, het idee van de een is de katalysator voor de ander. De ideeën lijken zo soms in hoog tempo van de lopende band te rollen. Toch kun je het ook prima alleen.
Moet je het alleen doen, dan is ‘de tijd nemen’ belangrijk. Je weet dat de beste ideeën op de raarste momenten komen. Ik zeg altijd met een knipoog: ‘ga effe lekker douchen’.
Neem bijvoorbeeld 2 weken voor je eigen brainstorm en besteed er om de dag wat tijd aan. Niet lang, een half uurtje is vaak echt voldoende. Op deze manier kunnen de zaadjes van de brainstorm steeds beter wortelen en heb je telkens 2 dagen om de zaadjes in je hoofd te laten ontkiemen.
Gebod #10
Voorkom voortijdig filteren
Wanneer alle ideeën of onderwerpen er zijn, moet je ze filteren. Ideeën zullen afvallen en briljante ideeën gaan de volgende fase in.
Wat betreft onderwerpen voor de content, zal ook hiervan een groot deel afvallen. De beste onderwerpen kunnen wel eens thema’s voor de content worden, maar voorlopig is het nog lang niet zo ver.
Filteren gebeurt pas in een later stadium met de resultaten van de brainstorm. Niet eerder!
Je zult merken dat je tijdens de brainstormsessie al wilt gaan filteren. Dit is niet te voorkomen, maar heeft doorgaans helaas wel een averechts effect op de creativiteit en het grenzeloos laten stromen van woorden en ideeën.
Stop op zo’n moment de voortgang van de sessie. Probeer deze te resetten en ga weer terug naar ruimte in de hoofden.
10 (extra) tips voor de brainstormsessie
- Bereid jezelf en het team voor.
- Neem afstand en kies voor een andere (inspirerende) omgeving.
- Betrek mensen die je niet direct zou betrekken, denk aan:
- Mensen van alle lagen van de organisatie.
- Alleen nieuwe medewerkers. (Zijn dit er te weinig? Vul ze dan aan met andere mensen.)
- Externe krachten als freelancers.
- Leveranciers.
- Ben je zzp’er of deel van een kleine start-up? Vraag dan familie en vrienden.
- Kies een gespreksleider, misschien wel een motivator.
- Zorg voor humor. Lachen ontspant, opent en verbindt mensen.
- Houd het op 1 doel per sessie, specificeer en formuleer dit duidelijk. Narrow it down!
- Start na een ‘speelse’ warming-up in stilte. Eerst ieder voor zich. Verzamel de resultaten en pas daarna kan de stilte worden doorbroken.
- Hou het tempo erin. Dit houdt mensen scherp.
- Stel een tijdslimiet.
- Wees enthousiast en een goede sessie-leider!
Aan de slag
Je weet nu alles wat je moet weten voor een goede brainstorm. Wil je met de onderwerpen en thema’s voor de content aan de slag? Ga dan terug naar: Onderwerpen bedenken voor jouw content (blogs, video’s, etc.) • 25 inspiratiebronnen • 1/4.
We wensen jullie niet alleen enorm veel succes, maar ook heel veel plezier met de brainstorm-sessies. Want – als we heel eerlijk zijn – het zijn toch vaak een soort van feestjes?
En kom je er niet uit? Dan zijn wij er altijd nog.
Wat je moet doen voor nog meer inspiratie?
Dan meld je je uiteraard onderaan – voorbij de volgende box – direct even aan voor de gratis e‑mailalert. Tenminste, als je dat nóg niet gedaan hebt. Je ontvangt dan van ons een melding als er een nieuw artikel online staat.
Zo mis je niets en ben je als een van de eersten op de hoogte. Tot gauw!
Tip! Lezersaanbieding brainstormsessie onderwerpen
Het lijkt erop dat je dit hele stuk hebt gelezen. Dat verdient respect. Als blijk van waardering willen we jou of het merk ter kennismaking 50% korting aanbieden op een gezamenlijke brainstormsessie.
Tijdens deze sessie gaan we op zoek naar waardevolle onderwerpen voor het blog, de content-marketing en/of de zoekmachine-optimalisatie (SEO).
Na deze sessie heb je waarschijnlijk genoeg onderwerpen om verder te gaan, maar kunnen we ook samen kijken wat er verder nog nodig is om tot de beste resultaten te komen.
Wil je van deze aanbieding gebruikmaken of meer informatie? Bel ons dan op werkdagen op: [nummer opgeheven]. Het codewoord is: ‘HET STORMT’.
Per organisatie kan er slechts van 1 kennismakingsaanbieding worden gebruikgemaakt.
Over de auteur
Nancy Moorman
Nancy Moorman noemt zichzelf het liefst ‘gewoon’ contentmaker of merkenbouwer, maar dit dekt niet de lading van wat ze onze klanten biedt. Ze zit al jaren in het vak en is door haar karakter zeer breed onderlegd en altijd even toegewijd. Nancy begon ooit als werktekenaar, maar schoolde al snel bij tot copywriter.
Daarna deed de Mac zijn intrede in de grafische wereld en Nancy verkende als een van de eersten de mogelijkheden. Dat doet ze eigenlijk met alles. Voor onze klanten kijkt ze ook altijd naar de beste oplossingen en is daarbij dus niet wars van innovaties. Geen detail verliest ze uit het oog en… wat beter kan, kan beter!
Mis nooit meer een artikel met onze gratis e‑mailalert
Wil jij meer weten over dit soort onderwerpen en op de hoogte blijven van het laatste nieuws, de trends, tips en andere interessante informatie op het gebied van zakelijk bloggen, content-marketing, conversie-optimalisatie, branding, SEO en alles daaromheen? Meld je dan direct even aan voor onze gratis e‑mailalert.
Ook wij gaan vertrouwelijk om met persoonsgegevens.
