Project-management in de digitale wereld van app- en webdesign
Net als in veel andere vakgebieden waar iets van niets tot stand moet komen, speelt in de zich alsmaar ontwikkelende digitale ontwerp-wereld goed project-leiderschap een onmisbare rol. Een project-leider heet al snel een project-manager (m/v/x).
Hij is verantwoordelijk voor het plannen, uitvoeren en afronden van projecten binnen de afgesproken tijd en vastgestelde budget. Hij zorgt ook dat het eindproduct voldoet aan bepaalde specificaties.
We zoomen in op de kernprincipes van project-management in onze digitale ontwerp-sector, maar dat niet alleen. We schenken gelijk ook aandacht aan enkele populaire project-management-technieken als Scrum en Agile en sluiten af met wat Scrum-jargon!
Wij weten dat je woorden als ontwerp-wereld en project-manager ook aan elkaar mag schrijven, maar doen dat ‘online’ om 2 weloverwogen redenen niet. Lees meer.
Inhoud
De rol van een project‑manager
Een project-manager in de wereld van digitaal design moet diverse takken van sport spelen. Deze functie vraagt niet alleen om verschillende vaardigheden, maar brengt ook meerdere verantwoordelijkheden met zich mee.
Je kunt dan denken aan:
- Planning en organisatie
- vaststellen en omschrijven van project-doelen;
- opstellen van een gedetailleerd project-plan;
- samenstellen van een team (indien nodig);
- toewijzen van middelen en taken.
- Communicatie (mediator) – De manager functioneert als een brug tussen de belang-hebbenden als klanten, ontwerpers, ontwikkelaars en andere teamleden.
- Risico-management – De manager moet voortijdig zaken die het succes van het project kunnen beïnvloeden herkennen, ze vervolgens kunnen beheersen en bij voorkeur weten te voorkomen.
- Kwaliteitscontrole – De project-manager zorgt dat het eindproduct voldoet aan de afspraken (kwaliteitsnormen en specificaties).
- Teamcoördinator en -motivator – Het team moet niet alleen begeleid worden, maar ook gemotiveerd blijven. De project-manager doet zijn best om bij de teamleden het beste naar boven te halen… en daaraan veel plezier te beleven.
Populaire project-management-methoden
Hoe vaak hoor je niet termen als Agile, LEAN, Crum, et cetera? Voor veel mensen zijn die termen gesneden koek, voor anderen niet meer dan management-blabla. De een zet een van deze populaire project-management-methoden graag in, de ander doet het op een geheel eigen manier.
Wat is beter? Daarover is geen zinnig woord te zeggen. Ieder project en elk team floreert bij die aanpak die voor hen het meest geschikt is. Toch valt er voor deze methoden ook veel te zeggen. En vergeet niet dat wereldwijd duizenden projecten al succesvol ermee zijn voltooid.
Agile werken
In de digitale design-wereld is ‘Agile werken’ uitgegroeid tot een enorm populaire manier van werken. Agile is een overkoepelende term voor verschillende andere project-management-methoden als Scrum, Kanban en Extreme Programming (XP).
Agile werken dankt zijn populariteit aan de flexibiliteit en de focus op klanttevredenheid.
Deze methoden zijn min of meer allemaal gebaseerd op Agile en zijn gericht op flexibiliteit, klantgerichtheid en continue verbetering. Ze zijn vooral populair in de digitale sector van software-ontwikkeling, maar worden ook ingezet voor het ontwikkelen van ander-soortige producten.
De wereld van app-development hoort hier natuurlijk ook bij en bij veel grotere webdesign-projecten wordt ook vaak Agile gewerkt. Al is dat geheel afhankelijk van het project, het team of het bureau en de opdrachtgever.
Agile en de iteratieve benadering
Wat is een iteratieve benadering?
Agile heeft zijn populariteit dus te danken aan zijn flexibiliteit en/of door de iteratieve benadering. Deze benadering houdt in dat het werk in opeenvolgende/herhaalbare iteraties (cycli, rondes, sprints*) wordt opgedeeld en uitgevoerd.
Hierbij levert elke ronde een kleine verbetering op en duurt meestal 1 tot 4 weken. Aan het einde van elke ronde wordt een werkend product (proefversie) of onderdeel daarvan opgeleverd.
Zo’n ronde doorloopt vaak stappen als:
- planning;
- ontwerp;
- ontwikkeling;
- testen;
- evaluatie.
In tegenstelling tot traditioneel een project van begin tot eind in een keer te voltooien, richt de iteratieve methode zich op het herhaaldelijk verbeteren en verfijnen van het uiteindelijke resultaat. Dit dankzij het opdelen van het project in opeenvolgende/herhaalbare rondes.
* Door mensen die dagelijks Agile werken worden deze rondes ‘sprints’ genoemd.
Wat zijn de kenmerken van Agile werken?
Cyclisch Proces
Het werk wordt uitgevoerd in korte, herhaalbare rondes. Deze rondes leiden elke keer tot een werkbaar (beter) resultaat.
Stapsgewijze verbeteringen
Elke ronde bouwt voort op de vorige. Feedback wordt gebruikt om het product steeds verder te verbeteren.
Efficiëntie
Het team kan efficiënt reageren op veranderingen en nieuwe inzichten. Dit door aanpassingen te maken in elke nieuwe ronde.
Feedback-lus
Er is een voortdurende feedback-lus tussen de teamleden en andere belang-hebbenden. Dit helpt om vroegtijdig problemen te identificeren en op te lossen.
Kleinere releases
In plaats van een grote, allesomvattende release aan het einde van het project, is het vaak mogelijk om regelmatig kleinere updates of releases uit te brengen. Dit is wel geheel afhankelijk van het soort product en hoe het past bij het merk.
Wat zijn de voordelen van Agile werken?
Eigenlijk schreven we het antwoord hierboven al: elke cyclus levert een kleine verbetering op, maar dat kun je natuurlijk op meerdere manieren interpreteren. Laten we de voordelen eens op een rijtje zetten.
Hogere kwaliteit
Bij de iteratieve methode wordt er regelmatig getest en wordt de kwaliteit van het eindproduct keer op keer verbeterd. Dit in tegenstelling tot traditionele methoden.
Volop ruimte voor nieuwe inzichten
Bij deze methode is er volop ruimte voor kritische feedback én nieuwe inzichten. Je kunt vooraf natuurlijk nooit alles al weten. Het steeds verder aanpassen en verfijnen leidt tot steeds betere resultaten.
Scherp risico‑management
Bovendien worden problemen en risico’s in een vroeg stadium geïdentificeerd en dus ook aangepakt. Dit helpt om grote fouten en verspilling van tijd en andere middelen te voorkomen.
Ruimte voor voortschrijdende inzichten opdrachtgevers
Tijdens het proces krijgen (ook) klanten en/of opdrachtgevers vaak nieuwe inzichten en kan hun vraag veranderen. Ze realiseren zich dat wat ze aanvankelijk wilden, niet altijd overeenkomt met wat ze écht nodig hebben.
Door Agile te werken, kunnen veranderingen in eisen en specificaties soepeler worden doorgevoerd… zonder dat het hele team opnieuw moet beginnen.
Veel hogere klanttevredenheid
Tot slot zorgt deze methode voor hogere klanttevredenheid. Door de klant bij iedere ronde te betrekken, zal het geleverde eindproduct beter aansluiten bij de wensen, behoeften en verwachtingen van de klant en/of opdrachtgever.
Sneller naar de markt
Iteratieve methoden maken het mogelijk om werkende (proef)versies van het product sneller op de markt te brengen, wat een concurrentie-voordeel kan opleveren.
Meer traditionele methoden project-management
Bij traditionele methoden wordt het project doorgaans in 1 x uitgevoerd en dus zonder tussentijdse verbeteringen. Hierbij worden fouten vaak pas in een later stadium of te laat ontdekt. Dit leidt dan in de regel tot hogere kosten en meer middelen om ze te corrigeren dan bij de iteratieve methoden. Je stoomt dan als het ware te hard door.
Waterfall, als tussen-oplossing
Waterfall is een meer traditionele methode. Het project wordt hierbij wel in opeenvolgende fasen verdeeld; een fase begint pas nadat de vorige is afgerond. Hoewel deze methode minder flexibel is dan iteratieve methoden, kan het wel een slimme keuze zijn voor projecten met zeer duidelijke en stabiele eisen.
Interessante proefversies
Het proces van Agile werken kan bijvoorbeeld worden aangevuld met versies die onder beperkte groepen worden uitgerold en/of zogenaamde bèta-versies* bevatten, maar dat hoeft niet per se.
De bedoeling van deze versies is waardevolle feedback van gebruikers verzamelen en vervolgens aan de hand hiervan verdere verbeteringen doorvoeren.
Hierdoor kan het product nog beter worden afgestemd op de behoeften van de gebruikers.
* Een bèta-versie is een voorlopige versie van software die voorafgaand aan de definitieve versie al beschikbaar wordt gesteld voor gebruikers. Zo kan de versie worden getest op fouten en verbeteringen. De versie is in de regel wel al stabiel, maar kan her en der nog haperen en/of onvoltooide functies bevatten.
Tijd en budget versus resultaat
Maar hoelang ga je hiermee door en hoeveel rondes ga je hieraan besteden? Hoe zorg je dan dat je de deadline haalt en een project niet steeds duurder en duurder wordt? Je weet immers niet wat je per ronde gaat ontdekken.
Tijd versus resultaat
Inderdaad, je kunt natuurlijk niet eeuwig doorgaan met verbeteren en dus zal dit toch binnen de gestelde tijd moeten gebeuren. Dit kan een flinke uitdaging zijn. Door duidelijke tijdslijnen en doelen voor elke iteratie (aanpassingsronde) te stellen, blijft het project op schema… maar ook een ware uitdaging.
Ook daarom houdt de project-manager de planning strak in de gaten.
Budget versus resultaat
Gezien het budget, zul je ook bij Agile gewoon op tijd moeten stoppen, zelfs als het resultaat nog beter kan. Je moet laveren tussen budget en resultaat. Het budget stelt nu eenmaal (doorgaans) de grens aan de kwaliteit.
Er moeten dan ook regelmatig compromissen worden gesloten tussen de gewenste kwaliteit en de beschikbare middelen. Dit dwingt teams om te focussen op de meest waardevolle functies, zonder de rest te verwaarlozen.
Er zal continu gezocht moeten worden naar een balans tussen perfectie en de tijd en middelen die beschikbaar zijn. De project-manager draagt ook hierbij weer de grootste verantwoordelijkheid.
Kernprincipes van Agile werken
Tot slot voor de volledigheid: de kernprincipes van Agile werken. Deze principes zijn vastgelegd in het zogenaamde Agile Manifesto. Dit manifest benadrukt 4 belangrijke waarden.
- Individuen en interacties boven processen en tools.
- Werkende software of producten boven uitgebreide documentatie.
- Samenwerking met de klant boven contract-onderhandelingen.
- Reageren op verandering(en) boven het volgen van een plan.
Voorbeelden van iteratieve methoden
Hopelijk is ondertussen het concept van Agile werken en de kracht van iteratieve processen duidelijk. Laten we eens kijken naar hoe deze principes concreet worden toegepast? Wat zijn Scrum, Kanban, Extreme Programming (XP) en Rapid Application Development (RAD) en wat maakt ze uniek?
- Scrum – Scrum verdeelt projecten in korte sprints (1 tot 4 weken) waar teams stapsgewijs werk leveren, feedback verzamelen en aanpassingen doen voor continue verbetering. Elke sprint levert een potentieel bruikbaar product op.
- Kanban – Kanban visualiseert werk als een stroom met behulp van kolommen. Het focust steeds op een beperkt aantal taken. Hierdoor kunnen teams doorlopend reageren op veranderende eisen en zorgen voor de nodige aanpassingen.
- Extreme Programming(XP) – Extreme Programming (XP) combineert stapsgewijze planning en regelmatige releases (vrijgegeven proefversies), waarna deze weer snel zijn aan te passen aan de klantbehoeften. Hier ligt de nadruk op continue feedback en verbetering.
- Rapid Application Development (RAD) – Rapid Application Development (RAD) legt de focus op snelle ontwikkeling van proefversies (prototyping). Dit maakt het mogelijk om snel de feedback te verwerken.
En Lean dan?
Lean is géén iteratieve methode zoals Agile, maar eerder een aanvulling hierop. Lean-principes worden dan ook vaak gecombineerd met iteratieve en Agile-methoden.
De voordelen hiervan zijn:
- (nog) efficiëntere workflow met minder verspilling;
- klantgericht werken, wat de kwaliteit en waarde voor de klant verhoogt.
Met Lean optimaliseer je hiervoor processen door:
- het verwijderen of verminderen van overbodige stappen;
- steeds kleine verbeteringen aan te brengen in de processen en werkmethoden (Kaizen);
- precies op tijd te leveren (JIT).
Superinteressant allemaal. Toch laten we het hierbij wat Lean betreft. Laten we dit artikel maar eens afronden met wat Scrum‑jargon.
Scrum-jargon
Wie zijdelings betrokken is bij Scrum kan soms verloren raken in vaktaal tijdens gesprekken, overleggen en vergaderingen. De onderstaande lijst vormt de kern van het Scrum-jargon. Het zijn de meest algemene termen en zijn handig om te kennen als je tijdens meetings de draad van het verhaal niet (te snel) kwijt wilt raken.
- Scrum-ceremonie – Een Scrum-ceremonie is een gestructureerde bijeenkomst binnen het Scrum-framework, die helpt bij het plannen, volgen en evalueren van voortgang.
- Daily Stand-Up – Een korte dagelijkse vergadering waarin teamleden hun voortgang en uitdagingen bespreken.
- Scrum Master – De persoon (m/v/x) die het Scrum-proces en het team organiseert en begeleidt. Deze persoon wordt soms gekscherend ceremonie-meester genoemd.
- Product Owner – De persoon (m/v/x) die de klant vertegenwoordigt en de prioriteiten van het werk bepaalt. Hij is verantwoordelijk voor het maximaliseren van de waarde van het product en het beheren van de Product Backlog.
- Product Backlog – Een geordende lijst van alle onderdelen, functionaliteiten en verbeteringen.
- Backlog Refinement (Grooming) – Het proces van het regelmatig bijwerken en verduidelijken van de Product Backlog. Dit doe je om ervoor te zorgen dat items goed beschreven zijn en klaar zijn voor volgende sprints.
- Release Planning – Het proces van het plannen en voorbereiden van een product-release, inclusief het vaststellen van de omvang, grenzen, timing en communicatie.
- Scrum Team – Een zelforganiserend en multi-disciplinair team dat verantwoordelijk is voor het leveren van de producten.
- Sprint – Een tijdsperiode (meestal 1 tot 4 weken) waarin een specifiek takenpakket wordt voltooid en een proefversie wordt opgeleverd.
- Sprint Planning – Een bijeenkomst waarin het werk voor de komende sprint wordt gepland. In de regel beslist het team wat er in de komende sprint zal worden gedaan en hoe dat werk zal worden uitgevoerd.
- Sprint Backlog – Een lijst van taken en items die tijdens de huidige sprint moeten worden voltooid.
- Sprint Review – Een bijeenkomst aan het einde van de sprint. Hierin demonstreert het team het voltooide werk (proefversies) aan de belang-hebbenden en verzamelt de feedback.
- Sprint Retrospective – Een bijeenkomst waarin het team de voortgang van de vorige sprint evalueert en omzet in verbeter-punten voor de volgende sprint?
- User Story – Een korte, informele beschrijving van een functionaliteit vanuit het oogpunt en/of ervaring van de eindgebruiker.
- Epic – Een grote user story die kan worden opgesplitst in kleinere, beter beheersbare user stories.
- Story Points – Story points heeft te maken met de grootte en complexiteit van een user story of taak. Deze worden gebruikt om de benodigde inspanning en tijd in te schatten en zijn dus behulpzaam voor de planning.
- Definition of Done (DoD) – Een set van criteria die bepaalt wanneer een taak, item of user story als volledig en afgerond kan worden beschouwd.
- Velocity – Een meeteenheid voor de hoeveelheid werk die een team in een sprint kan voltooien, vaak gemeten in story points.
- Increment – Het totaal aan alle taken en items die tijdens een sprint zijn voltooid plus die van alle vorige sprints. Samen leveren ze uiteindelijk het werkende product (proefversie) op.
- Burndown Char – Een grafiek die de voortgang van het team in een sprint of project visualiseert aan de hand van het aantal resterende werkuren of werkitems ten opzichte van de verstreken tijd.
Conclusie
Iteratieve methoden als Agile en Scrum bieden flexibele en aanpasbare benaderingen voor project-management en product-ontwikkeling. Ze helpen bij het beheren van complexe projecten en het inspelen op veranderende eisen.
Door het opsplitsen van werkprocessen in beheersbare cycli bij deze methoden, kunnen teams efficiënter reageren op veranderingen, de kwaliteit van hun werk verbeteren en uiteindelijk een product opleveren dat beter aansluit bij de behoeften van de klant.
Project-leiderschap in de digitale ontwerpwereld vereist een combinatie van technische kennis, organisatorische vaardigheden en effectieve communicatie.
Door deze technieken te omarmen, kunnen project-leiders succesvol navigeren door de uitdagingen van de digitale ontwerp-wereld. Ze kunnen producten van hoge kwaliteit leveren die voldoen aan de verwachtingen van de klant.
Toekomstplannen
Wie ons blog al volgt, weet het: we delen bijna wekelijks informatie en tips om van het merk, de website en/of de app een succes te maken. Met veel van deze blogartikelen kun je zelf hands-on aan de slag.
Wil je deze blogartikelen niet missen? Dan is het geen slecht idee om je onderaan – voorbij de onderstaande box – even aan te melden voor de gratis e‑mailalert. Tenminste, als je dat nóg niet gedaan hebt. Je ontvangt dan van ons een melding wanneer er een nieuw artikel online staat.
Zo mis je niets en zien we jou hier binnenkort weer terug. Tot gauw!
Over de auteur
Nancy Moorman
Nancy Moorman noemt zichzelf het liefst ‘gewoon’ contentmaker of merkenbouwer, maar dit dekt niet de lading van wat ze onze klanten biedt. Ze zit al jaren in het vak en is door haar karakter zeer breed onderlegd en altijd even toegewijd. Nancy begon ooit als werktekenaar, maar schoolde al snel bij tot copywriter.
Daarna deed de Mac zijn intrede in de grafische wereld en Nancy verkende als een van de eersten de mogelijkheden. Dat doet ze eigenlijk met alles. Voor onze klanten kijkt ze ook altijd naar de beste oplossingen en is daarbij dus niet wars van innovaties. Geen detail verliest ze uit het oog en… wat beter kan, kan beter!
Mis nooit meer een artikel met onze gratis e‑mailalert
Wil jij meer weten over dit soort onderwerpen en op de hoogte blijven van het laatste nieuws, de trends, tips en andere interessante informatie op het gebied van zakelijk bloggen, content-marketing, conversie-optimalisatie, branding, SEO en alles daaromheen? Meld je dan direct even aan voor onze gratis e‑mailalert.
Ook wij gaan vertrouwelijk om met persoonsgegevens.