Social commerce • Het succes ligt in het verleden, heden en de toekomst
Wanneer we kijken naar het verleden, is het succes van social commerce – nu en in de toekomst – niet meer dan logisch. Kopen vanuit de huiskamer waar we het meest ontspannen zijn, werkt nou eenmaal het allerbeste. Daarom kan een leuk (én persoonlijk) stukje geschiedenis over ‘kopen waarvoor we de deur niet uit hoeven’ absoluut geen kwaad voor iedereen die met e‑commerce te maken heeft.
Daarnaast is het voor iedereen een interessant verhaal over hoe we – vrijwel moeiteloos – terechtgekomen zijn in een tijd waar steeds meer retail-aankopen via internet gebeuren. We zoomen in!
Dit blogartikel is een direct vervolg op: Social commerce • Wat is het en wat kun je ermee?. Het kan interessant zijn om deze eerst te lezen, maar waar nodig verwijzen we sowieso met handige linkjes naar specifieke informatie in dat artikel.
Eerst meer weten?
Lees dan:
- Wat is conversie en wat is conversie-optimalisatie? • 1/2
- Wat is conversie en wat is conversie-optimalisatie? • 2/2
- Social commerce • Wat is het en wat kun je ermee?
Of ga naar het overzicht van alle blogartikelen over conversie-optimalisatie (CRO). Als wij je op de hoogte mogen houden van nieuwe artikelen over conversie-optimalisatie en gerelateerde onderwerpen, meld je dan direct even aan voor de gratis e‑mailalert. Klik hier.
Heel lang geleden
In een tijd zonder elektriciteit, auto’s en telefonie moesten verkopers ‘de boer op’. Ze reisden van stad naar stad, van dorp naar dorp en van gehucht naar gehucht. Daar gingen ze van deur tot deur.
Alledaagse producten
In die tijd had je wel winkels, die bestonden al ruim voor de jaartelling. Die winkels zorgden vooral voor wat dagelijks of zeer regelmatig nodig was om in leven te blijven. Denk hierbij vooral aan voedsel.
Op het platteland was er in de dorpen vaak niet meer dan een bakker, melkboer, slager, groenteboer en misschien een kruidenier te vinden. Die kwamen meestal ook met een kar door de straat en kwamen zo aan huis. Een soort Picnic, maar dan anders.
Lang geleden moesten verkopers ‘de boer op’, tegenwoordig staan ze direct midden in je huiskamer.
In de kleinere dorpen en sowieso in de gehuchten was er zelden tot nooit een winkel te vinden. Hier kwamen dan – als je geluk had – de bakker, melkboer, slager, groenteboer en in sommige gevallen ook de kruidenier uit het nabijgelegen dorp langs met hun handelswaar. De een kwam te voet met de handelswaar op zijn rug en de ander werd hierbij geholpen door een paard.
Met handelswaar van deur tot deur gaan, heet venten.
Wat is venten?
Het woord venten is verwant aan het Franse werkwoord vendre en het Italiaanse en Latijnse vendere. Een Latijns woord dus. Er is bij venten geen vaste fysieke standplaats of verkoopruimte.
De verkopers – de venters – gaan ‘de boer op’ en ‘leuren‘ dan vaak van ‘deur tot deur’ met hun handelswaar. Ze bieden hun handel rechtstreeks aan aan de consument.
De ijscoboer die al bellend de straat inrijdt, mag je gerust een venter noemen.
Het komt ook voor dat ze met hun ‘kar’ de straat in komen. Al schreeuwende of met een luidspreker laten ze vaak weten dat ze er zijn en wat ze te koop hebben. Rijdende kruideniers als de bijna verdwenen SRV-wagens en ijskarren die bij mooi weer tevoorschijn komen, zijn hier de laatste levende voorbeelden van. Wie goed oplet in het buitenland, kan daar nog venters tegenkomen; ook met geheel andere handelswaar.
Venten valt onder colportage en dus onder de colportagewet. Hieronder vallen dus ook de agressieve verkopers die aanbellen om je te laten overstappen naar een ‘goedkopere’ energie-leverancier of telecom-provider.
Waneer er meerdere verkopers van een merk of handelsonderneming in een winkelstraat actief zijn, dan valt dit ook onder venten. Zelfs het collecteren voor een goed doel valt onder venten.
Wij weten dat je woorden als energie-leverancier en telecom-provider ook aan elkaar mag schrijven, maar doen dat ‘online’ om 2 weloverwogen redenen niet. Lees meer.
Minder alledaagse producten
Voor minder alledaagse producten en zeg maar luxere producten dan voedsel om te kunnen leven, moest je vaak naar ‘de grote stad’ of er kwam een verkoper (venter) langs de deur. Deze venter werd ook wel marskramer genoemd.
De verkoper (in de regel een hij) kon dan gelijk de handelswaar demonstreren en had natuurlijk een heel mooi praatje. Waren het eerst vooral spullen als potten en pannen, bezems, dweilen, emmers, scharen, stoffen en fournituren (knopen, garen, et cetera), werden er later bijvoorbeeld ook stofzuigers en naaimachines op deze manier aan de man gebracht.
Venten was voor deze producten de enige manier om bekendheid te creëren, te vergroten én natuurlijk om zoveel mogelijk potentiële klanten te bereiken.
De winkel van Sinkel
Bovenstaande producten werden op den duur ook verkocht in winkels. De winkels werden dan vaak ‘de winkel van Sinkel’ genoemd. Eigenlijk verkochten ze in deze winkels een ‘allegaartje’ aan producten. Ik herinner mij ‘de winkel van Sinkel’ in Erica (Drenthe).
In de winkel van Sinkel is alles te koop
Daar kan men krijgen, mandjes met vijgen
doosjes pommade, flesjes orgeade,
hoeden en petten en dameskorsetten
drop om te snoepen en pillen om te poepen.
In mijn kindertijd (alweer bijna 50 jaar terug) logeerde ik regelmatig tijdens de schoolvakanties bij mijn opa en oma in Erica. Ik ging dan vaak even op oma’s omafiets naar ‘de winkel van Sinkel’ om te kijken naar het speelgoed. In de stad waren dit soort winkels toen al vervangen door de grotere warenhuizen, maar in de kleine dorpen waren ze nog wel te vinden.
Je kunt deze winkels ook zien als de voorlopers van warenhuizen als het inmiddels gesloten Vroom & Dreesmann (V&D) en natuurlijk de Bijenkorf en de HEMA.
Klik hier als je meer wilt lezen over ‘de winkel van Sinkel’.
Lang geleden
Mijn opa en oma hadden een broodbakkerij in de Peel, een gehucht in Drenthe. Een gehucht bestond in die tijd meestal uit niet meer dan een paar huizen. Er stonden geen kerken, hooguit een kapelletje. In die tijd moesten mijn vader en zijn broers te voet of op de fiets met brood naar de nabijgelegen dorpen, boerderijen en woningen.
We spreken nu over de tijd rond de 2e Wereldoorlog. We hebben het alleen nog maar over ‘gewoon’ brood wat aan huis werd verkocht en gekocht, al ging dat vaak ‘op rekening’. Voor het verkopen van een naaimachine kwamen ze van veel verder.
Postorder-bedrijven
Niet geheel onbelangrijk in dit verhaal zijn de postorder-bedrijven*. Deze kwamen al op in de 2e helft van de 19e eeuw. Dit hangt samen met de introductie van de postzegel in 1851. Hierdoor werd het eenvoudiger om op relatief snelle, betrouwbare en betaalbare wijze de handelswaar te verzenden.
Postorder-bedrijven verspreidden hiervoor hun boodschap per krant of boden het assortiment per catalogus aan. Hiermee kwam de ‘verkoper’ toch weer over de vloer en haalden we hem zelfs onze woonkamers binnen.
De catalogus werden op naam verspreid of van deur tot deur. Ook medicijnen konden zo worden verkocht, wat ook nieuwe kansen bood voor kwakzalverij.
De verkoop via catalogussen en post wordt nog steeds door diverse bedrijven ingezet.
* Wij weten dat je woorden als postorder-bedrijven ook aan elkaar mag schrijven, maar doen dat ‘online’ om 2 weloverwogen redenen niet. Lees meer.
Minder lang geleden
Ook was er ooit een tijd zonder internet. Elektriciteit, telefonie, radio, televisie, kranten en tijdschriften waren wel al volop aanwezig. We spreken nu over de 2e helft van de vorige eeuw.
Dit is de tijd waarin traditionele marketing steeds duidelijker zijn vorm kreeg en daarvoor genoeg redenen van bestaan waren. Via commercials op radio en tv, advertenties in gedrukte media, flyers, folders, brochures en de eerdergenoemde catalogussen wisten merken de huiskamers van potentiële klanten te bereiken.
Marktsegmentatie
Dit is ook de tijd waarin het indelen van de markt in doelgroepen ontstond. Al was dit nog lang niet zo verfijnd als nu met het targeten van de juiste specifieke groepen op Google Ads en de social-media-platformen mogelijk is.
Persoonlijk contact doet voor diensten en veel producten nog steeds wonderen.
Vertegenwoordigers
Ook in deze tijd werd nog gereisd, maar met name door vertegenwoordigers die winkels bezochten of business-to-business (B2B) werkten. Die zijn er nu nog steeds, persoonlijk contact doet voor bepaalde producten en diensten nog steeds wonderen.
Telefonische verkoop
Opdringerige en harde telefonische verkoop – cold calling – deed in deze tijd ook zijn intrede. Iets dat ook nu nog steeds wordt ingezet als verkoop-kanaal. Zij het meestal niet in dank.
De rode lijn
Wat je bij al deze manieren – inclusief het venten – terugziet, is de poging om binnen te komen in de persoonlijke huiselijke omgeving of op de persoonlijke werkplek. Dit is waar het nu nog steeds om draait. Dit is dé plek waar je moet zijn als je mensen wilt enthousiasmeren en resultaat wilt boeken.
Daarom vinden wij dit stukje geschiedenis ook zo interessant. Zonder dit was er geen e‑commerce geweest, ook geen social commerce of was het ontstaan ervan veel moeizamer verlopen.
Kort geleden
Ongeveer 1 decennia na de grote intrede van het internet werd Friendster in 2002 gelanceerd. Dit was het 1e social-media-platform. LinkedIn kwam 1 jaar later en Facebook kwam 2 jaar later. Het social-media-landschap kreeg vorm.
Dit is ook de tijd dat iedere organisatie een website wilde en de 1e webshops ontstonden. Geen organisatie kon meer zonder digitale aanwezigheid. Marketing- en verkoop-strategieën werden aangepast om de consument bij te houden. E‑commerce werd geboren en was al snel niet meer weg te denken.
Bron van inspiratie
Het duurde ook niet lang voor we elkaar op social media inspireerden. We deelden onze vakantie-foto’s, onze lekkernijen, de gadgets die we kochten, onze nieuwste sneakers, et cetera. We deelden bijna alles waar we enthousiast over waren en doen dat nog steeds. We zijn voor elkaar een bron van inspiratie geworden.
En of social media inspireert
Uit onderzoek in 20191 bleek dat in dat jaar 37% van de consumenten zich liet inspireren via social media voordat ze overgingen tot aankoop. In 2018 lag dit cijfer nog aanzienlijk lager. Bij de jongere consumenten lag dit percentage in 2019 zelfs op 47% en deze groep zal nog lange tijd meegaan.
Bedenk hierbij dat er in oktober 2018 al 4,2 miljard actieve gebruikers van het internet waren, waarvan 3,4 miljard ook social media gebruikten.2 Een snelle rekensom leert ons dat deze cijfers enorm veel zeggen over het belang van social media voor e‑commerce.
Bronnen: 1 Ecommerceblog.nl [voorheen Wunderman Thompson Commerce]; 2 Statista.
De gewone man als top-promotor
Dat wij gewone mensen op social media de beste promotors van een merk zijn, ging zeker niet onopgemerkt in merken- en reclameland. Grote en kleine merken claimden hun account op social media en mengden zich tussen de andere leden. De eigenaren van de social-media-platformen zagen daar wel brood in en creëerden hiervoor tal van betere mogelijkheden waarvoor – uiteraard – op den duur wel betaald moest worden.
Transparantie was geen holle frase meer, maar een must.
Toch dachten de meeste merken in eerste instantie gewoon op oude voet met hun push-tactieken door te kunnen gaan, maar al snel kwamen ze erachter dat dit totaal niet werkte. Niet meer, die tijd is voorbij. Al is dat muntje nog steeds niet overal gevallen, maar dat terzijde.
Social media bleek de plek om de verbinding en het gesprek met de doelgroep(en) aan te gaan. Het is de plek geworden om content te delen voor het creëren van naamsbekendheid, het bouwen aan vertrouwen en dat ook te onderhouden. Transparantie was niet langer holle frase, maar een must. Dit was en is de manier om – langzaam maar zeker – de verbinding tussen merk en doelgroepen tot stand te brengen (pull‑tactiek).
En we deden enthousiast mee
Voelde een merk goed dan klikten wij vanuit onze huiskamers als potentiële klanten op de posts en advertenties van onze favoriete merken. We landden op websites en/of in apps om daar (hopelijk) via vaak veel te lange buyer journeys eindelijk over te gaan tot onze aankopen. Als we niet al lang waren afgehaakt of afgeleid.
In de lift
Dit is ook de tijd dat we vanaf zomer 2007 een economische crisis ingingen en daar een flink aantal jaren later ook weer uitkwamen. In die tijd vielen veel fysieke kleinere winkels helaas wel om. Het is ook moeilijk te overleven in crisistijd, zeker als tegelijkertijd de wereld verandert van offline naar online en dat niet past bij het merk.
Leuke winkeltjes met persoonlijke aandacht verdwenen en winkelpanden stonden leeg. Grote kans dat daar een leuk eettentje of biologische koffie-corner voor terugkwam. Hopelijk hebben zij de horeca-lockdown van 2020 overleefd en overleven ze de huidige ook, maar dat terzijde. Toch heeft de corona-crisis het succes van e‑commerce absoluut geen windeieren gelegd, integendeel.
Terug naar de gevolgen van de economische of banken-crisis van 2007. Tegen het einde van deze periode beginnen de buyer journeys via social media zoals hierboven omschreven alweer uit de tijd te raken. Social commerce doet zijn intrede, al loopt Nederland niet echt voorop.
Het heden
Webshops brachten het winkelplezier al naar de woonkamer, maar social commerce maakt dat voor dit soort merken nog een stuk eenvoudiger… en dat binnen de platformen waar we toch al graag zijn. Met het inkrimpen van de conversie-paden en het minimaliseren van de knelpunten, heb je met social commerce minder afhakers en een perfect verkoop-kanaal binnen handbereik.
De nabije toekomst
Persoonlijk heb ik weinig met voorspellingen en heb er zelfs een hekel aan. Ik vind het maar gespeculeer, want de meeste specifieke voorspellingen komen niet eens uit. Nog geen 1% las ik ergens.* Dit hangt wel weer sterk af van waar de voorspelling betrekking op heeft. Een voorspelling dat de zon morgen weer gewoon opkomt, zal wel kloppen.
Maar goed, we moeten in ons vakgebied wel inspelen op trends en die het liefst een stapje voor zijn. Kijken we naar patronen uit het verleden, dan ligt het voor de hand dat wanneer je potentiële kopers treft op hun favoriete platformen, je hier veel voordeel van kunt hebben. Inspiratie via social media speelt een grote rol aan het begin van de sales funnel. Besef dat:
Maar liefst 74% vertrouwt bij hun aankoop-beslissingen op hun sociale netwerken.
Bron: Social Media Week (https://socialmediaweek.org/blog/2017/05/social-media-influencing-purchase-decisions/).
Social commerce is dan ook een manier of dé manier om geïnteresseerden zonder teveel fricties (knelpunten/kansen om af te haken) te begeleiden door het aankoop- en afreken-proces. Gemak dient de mens en hierdoor is volgens ons en volgens veel mensen met ons, de groei van social commerce toch echt gegarandeerd.
* Bron: Het boekje ‘Hoe krijg je altijd gelijk?’ van Leo Pot. Dit boekje gaat meer over denkfouten dan over gelijk krijgen; onze denkfouten waardoor anderen al snel gelijk krijgen als ze daar slim mee omgaan. Denk aan leiders als managers en politici. Het bestaat uit korte hoofdstukken en ik vond het erg leuk geschreven. #aanrader
Conclusie
Social commerce is of lijkt de manier van de toekomst om producten via social media zonder obstakels af te laten rekenen. Social commerce smelt een flink aantal fases in de buyer journey samen en smeedt het ijzer als de mensen geïnspireerd en nog enthousiast zijn.
In merkenland is altijd van alles aan de hand en blijft het ‘survival of the fittest’.
Met deze geschiedenis zie je dat de winkelende consument zich heeft ontwikkeld en kun je gif erop innemen dat dit altijd in beweging zal blijven. Sterke merken hebben zich keer op keer aan deze bewegingen weten aan te passen. Dit door onder andere met hun verkoop-proces hierop in te spelen en zullen dit ook nu weer doen.
Verkopen is en blijft survival of the fittest. Die partijen die zich het snelst weten aan te passen, weten zich keer op keer te verzekeren van hun bestaansrecht. Nu en in de toekomst.
Er is alleen 1 maar. Er moet natuurlijk wel voldoende vraag zijn naar het aanbod. Relevantie staat altijd voorop!
Toekomstplannen
Volgende keer besteden we aandacht aan waar je moet zijn en wat je moet doen om social commerce effectief in te zetten. Daarna wordt het wachten op het moment dat social commerce ook werkelijk in Nederland beschikbaar is voor iedere organisatie die daar gebruik van wil maken. Daarvan zullen we je uiteraard op de hoogte houden via onze blogartikelen.
Wil je deze en andere blogartikelen om van het merk, de website en/of de app een succes te maken niet missen? Dan is het geen slecht idee om je onderaan – voorbij de volgende box – even aan te melden voor de gratis e‑mailalert. Tenminste, als je dat nóg niet gedaan hebt. Je ontvangt dan van ons een melding wanneer er een nieuw artikel online staat.
Zo mis je niets en ben je als een van de eersten op de hoogte. Tot gauw!
Over de auteur
Nancy Moorman
Nancy Moorman noemt zichzelf het liefst ‘gewoon’ contentmaker of merkenbouwer, maar dit dekt niet de lading van wat ze onze klanten biedt. Ze zit al jaren in het vak en is door haar karakter zeer breed onderlegd en altijd even toegewijd. Nancy begon ooit als werktekenaar, maar schoolde al snel bij tot copywriter.
Daarna deed de Mac zijn intrede in de grafische wereld en Nancy verkende als een van de eersten de mogelijkheden. Dat doet ze eigenlijk met alles. Voor onze klanten kijkt ze ook altijd naar de beste oplossingen en is daarbij dus niet wars van innovaties. Geen detail verliest ze uit het oog en… wat beter kan, kan beter!
Mis nooit meer een artikel met onze gratis e‑mailalert
Wil jij op de hoogte blijven van social commerce en van het laatste nieuws, de trends, tips en andere interessante informatie op het gebied van conversie-optimalisatie, SEO, content-marketing, zakelijk bloggen, branding en alles daaromheen? Meld je dan aan voor onze gratis e‑mailalert.
Ook wij gaan vertrouwelijk om met persoonsgegevens.